Saigon tháng 3...

Bữa cơm trong một gia đình.

Gánh bún thịt nướng bên đường.

 

Công trường Quách Thị Trang trước chợ Saigon (chợ Bến Thành).

Chợ Cũ phía bên đường Hàm Nghi.

 

Tòa nhà trụ sở Công ty Hỏa xa nhìn xéo sang chợ Bến Thành.

 

Nhà thờ Đức Bà.

Công viên trước rạp Rex và trục đường Nguyễn Huệ, nhìn từ Tòa Đô Chánh.

 

Ảnh lớn là Thương xá Tax nhìn từ Eden, dãy kiosque trên đường Nguyễn Huệ, ảnh nhỏ là chiếc Velo Solex, phía sau là chiếc xe Huê Kỳ màu đen.

Hội trường Diên Hồng, tòa nhà Thượng Nghị Viện, nơi Bến Chương Dương.

Những chiếc ghe neo đậu bên bờ kênh, trên nóc ghe có bàn thờ ông Thiên.



Saigon đã tháng 3, vẫn còn mùa xuân nhưng trời đã khá oi bức để chuẩn bị cho tháng 4, tháng 5 và suốt cả một mùa hè ngột ngạt, rồi sau đó là những cơn mưa bất chợt, ào ạt trong thành phố. Tôi có những ký ức suốt đời không thể nào quên trong những ngày tháng 3, tháng 4 này. Những ngày này của ba mươi lăm năm về trước, tôi vừa rời khỏi Kontum xuôi về miền duyên hải, trên liên tỉnh lộ 7, con đường có từ thời Pháp đã bị hư hỏng nặng vì chiến tranh và bỏ hoang, nối từ cao nguyên Trung phần xuống miền đồng bằng Phú Yên nhỏ hẹp, qua những nơi heo hút như Phú Bổn, Cheo Reo, Sơn Hòa, Sông Ba... Tôi sẽ không nói lại những gì đã trải qua, chứng kiến, trong suốt những ngày địa ngục ấy.

Khoảng thời gian 20 ngày để tôi về đến Saigon vào cuối tháng 3, đầu tháng 4, 20 ngày di chuyển bằng xe nhà binh, cuốc bộ, bằng ghe thuyền, được trực thăng bốc ở giữa rừng, rồi leo lên xe lửa, và trong 20 ngày ấy là pháo kích, bom đạn, đụng độ, sợ hãi, đói khát và chết chóc... cho đến khi đặt chân đến Saigon, mới hay mình vẫn còn sống sót...

Saigon tháng 3, sáng nay nhận được Email của người bạn từ Mỹ, cùng những hình ảnh của những tấm bưu thiếp chụp về Saigon mấy mươi năm về trước. Bữa cơm của một gia đình bình thường, trong mâm cơm dễ dàng nhận thấy không có bóng dáng người cha, có thể cha của mấy đứa bé đang ngồi ăn cơm trên bàn ấy đang ở đâu đó vùng 1, vùng 2, hoặc đã ở... vùng 5 (tử trận), như cách gọi khôi hài thời ấy. Những hình ảnh khác, người bán hàng rong vỉa hè, công trường Quách Thị Trang trước chợ Bến Thành, cảnh buôn bán ở chợ Cũ. Những tòa nhà như trụ sở Công Ty Hỏa Xa phía đường Hàm Nghi, Nhà Thờ Đức Bà, Thương xá Tax, Hội trường Diên Hồng của Thượng Viện, cùng những cảnh như xe ngựa, xích lô, xe Huê Kỳ, Velo Solex, ghe thuyền... của một Saigon cũ...

Saigon của một tháng 3 nóng bỏng, người từ các nơi trốn chiến tranh đổ về đông nghẹt, tôi lang thang buổi trưa trên phố chợt gặp người bạn thời còn đi học. Cái cảm giác vui mừng đổ ập. Sao? Cứ tưởng H. không về được. Cười, Cũng tưởng là như thế, cái số nó chưa tới. Bạn làm ở Tòa Đô Chánh gần đó, tin chiến sự tới tấp bay về, rối bời... Quán café Givral buổi trưa nơi góc Tự Do vẫn đông người, cả Tây, Mỹ... Tôi và bạn ngồi đó, bạn uống cacao sữa còn tôi café đen và cùng ăn mấy cái bánh croissant. Mấy năm rồi tôi và bạn không gặp lại. Tôi đi xa quá, chân trời góc biển sống chết vô chừng... Còn bạn ở thành phố học xong đại học ra đi làm... Bạn hỏi tôi nhiều thứ, tôi bây giờ trông khác với cái bộ quần áo kaki nhuộm đỏ đất basante trên người, rồi bạn cũng nói về chiến cuộc, nghe đâu người ta đang chuẩn bị cho một cuộc di tản ra nước ngoài... Buổi trưa qua đi, tôi và bạn đi bộ qua dãy phố đầy nắng, và đấy là lần cuối cùng tôi gặp lại bạn...

Cũng vẫn Saigon của một tháng 3, cũng vẫn cái nắng gay gắt, vẫn những quán café, vẫn bạn bè.

Thời gian lững lờ trôi...