Mùa thi.

Đường phố Sài gòn mấy hôm nay có cái không khí của những ngày sắp tết, đông đúc, nhộn nhịp. Bình thường đường xá đã thấy oải, lô cốt giăng khắp nơi, nắng thì bụi bặm mù mịt lúc nào cũng như sương sớm cao nguyên, mà mưa thì "phố bỗng là dòng sông uốn quanh", như miệt vườn lục tỉnh, con nít được một phen đổ ra đường bơi đùa í ới, thơ mộng hết chỗ nói. Ngồi quán cà phê cóc thấy những khuôn mặt thư sinh rụt rè khuấy ly "bạt sỉu", trên bàn là gói xôi hay ổ bánh mì, bên cạnh là những khuôn mặt chất phác của những ông bố bà mẹ, nghe chuyện thì ra đây là những bậc cha mẹ đưa con lên thành phố thi đại học, chắc chắn là ở tỉnh xa hay dưới quê mới đến.

Hôm nọ thấy bên nhà bạn Marguérite treo câu blast "có ai biết ở đâu bán bản đồ lô cốt chỉ dùm, xin hậu tạ", tưởng nhà chị này tính chuyển qua ngành cầu đường tò mò vào xem cớ sự, thì ra bạn có đứa con đi thi tốt nghiệp Trung học, tính kiếm những thông tin về lô cốt trên đoạn đường từ nhà đến trường thi của con, để còn biết đường mà tránh. Mà thật khổ, từ sáng qua sĩ tử đến trường thi làm thủ tục nhận lớp đường xá đã kẹt cứng ngắc, nguyên ngày hôm nay bắt đầu thi còn tệ hơn, may tôi không còn con cái đi thi. Có những ngôi trường thi mà lô cốt chình ình ngay trước cổng, và suốt đoạn đường cùng những con đường quanh đó cũng toàn là lô cốt, chẳng hiểu sĩ tử phải đến trường từ mấy giờ sáng để không bị rơi vào cái mê hồn trận xe cộ ấy, không biết có cô cậu nào trễ thi vì kẹt xe không...

Tôi có người quen ở quận 12, con cái lại đi thi tuốt bên quận 7, nghĩa là nơi ở và nơi thi là 2 đầu của thành phố. Trước đó mấy ngày ông bố đã phải đi "tiền trạm" khảo sát con đường từ nhà đến trường thi của con, xem đường nào có lô cốt để mà tránh. Ông bố đã phải lên một cái kế hoạch tỉ mỉ như thế này, 2 cha con ra khỏi nhà từ 5 giờ sáng sau khi đã ăn sáng do bà mẹ làm ở nhà, đi sớm cho đỡ kẹt xe, từ quận 12 qua quận 7 cũng tròm trèm 1 tiếng đồng hồ, đến nơi cho con còn nghỉ ngơi, định thần để lấy sức mà thi. Trong khi con thi ông bố ngồi chờ ngay trước cổng trường suốt mấy tiếng đồng hồ, buổi trưa đứa con thi ra đưa con đi ăn trưa quán xá gần đó, rồi 2 cha con kiếm một công viên có bóng mát cây cỏ bên quận 7 ngồi nghỉ, đầu giờ chiều con vào thi tiếp, ông bố lại tiếp tục đội mưa nắng trước cổng trường chờ rước con về, thật... con cái đi thi mới biết lòng cha mẹ...

Mà đâu phải chỉ có những bậc cha mẹ mới lo cho tương lai con cái như thế, năm nào cũng vậy, cũng có các bạn sinh viên trong chương trình tiếp sức mùa thi trước đó đã tổ chức những đội hướng dẫn cho các bạn và gia đình từ tỉnh xa đến thành phố. Có những nhà thờ và nhà chùa đầy lòng hảo tâm sẵn lòng thu xếp chốn ăn ở đón những thí sinh và cả cha mẹ trong những ngày thi. Tôi có một ông anh bà con, ngoan đạo, năm nào cũng cùng nhà thờ tổ chức những nơi ăn chốn ở như thế, bản thân anh thì trở thành xe ôm miễn phí chở thí sinh mà nhà thờ cưu mang. Những nghĩa cử này có lẽ sẽ làm ấm lòng con người, giữa thời buổi "lắm người nhiều ma" này...